نخستین جریان انتقادی حدیث شیعه
نویسنده
چکیده مقاله:
در میان نگرشهای گوناگونی که نسبت به حدیث وجود دارد، نگرش انتقادی به معنای نقد متون حدیثی بر اساس معیارهای مشخص در میان شیعه کمتر مورد توجه بوده است. شاید یکی از دلایل آن بیاطلاعی از وجود تاریخی این نگرش در دوران ائمه(ع) باشد؛ اما میتوان در میان اصحاب ائمه(ع) نخستین جریان انتقادی را شناسایی کرد که به میراث مکتوب حدیثی با دیده تردید نگریستهاند و به پالایش آن دست یازیدهاند. در این پژوهش برآنیم تا با روش تاریخی- روایی چرایی و چگونگی ظهور این جریان انتقادی حدیث شیعی را تحلیل نماییم و نحوه تعامل این جریان را با روایات بررسی کنیم. شناسایی غالیان و نقش آنان در میراث مکتوب شیعه مهمترین دستاورد این جریان انتقادی به شمار میآید که حاصل آن تألیف کتابهایی در نقد راویان و متن، گردآوری احادیث معتبر، ترویج فرهنگ عرضه احادیث و مکتوبات بر ائمه(ع) و قرآن و سنت بوده است.
منابع مشابه
امالینویسی در تاریخ حدیث شیعه
پژوهش حاضر کوشیده است سیر نگارش امالی در حدیث شیعه را بررسی کند. سابقة امالینویسی در حدیث شیعه، به عصر رسول خدا9 میرسد، به گونهای که اولین امالی در زمان حیات ایشان و به املای آن حضرت و خط حضرت علی7 سامان یافت. در دوران حضور امامان معصوم: شاهد پدید آمدن این قبیل آثار هستیم که «امالی» هشام بن حکم، «امالی» نوبختی، و «امالی» ابوبکر بن عیّاش از آن جملهاند. پس از این دوران، یعنی عصر غیبت، نیز تعدا...
متن کاملدربارة اعتبار روایات کتب چهارگانة حدیث شیعه
مسألة اعتبار مطلق یا مشروط روایاتی که در کتابهای چهارگانه حدیث شیعه (کافی، فقیه، تهذیب و استبصار) گردآوری شده مهمترین چالش میان اخباریان و اجتهادگرایان است. مجتهدان اصولی که جملگی در عدم اعتقاد به اعتبار همه روایات کتب اربعه اشتراکنظر دارند در مورد دایره اخبار معتبر یکسان نمیاندیشند. برخی از آنها به اعتبار اغلب روایات این کتب تمایل دارند, و گروهی دیگر روش سختگیرانه را برگزیده و اکثر این روا...
متن کاملاشعریان و تأسیس نخستین دولتشهر شیعه
اشعریان قبیلهای یمنی بودند که پیش از فتح مکّه اسلام آوردند در غزوة حنین و فتوحات عصر خلفا شرکت فعّال داشتند. با قتل عثمان، آنان نیز همچون سایر مسلمانان، در چرخة نزاعهای علوی ـ عثمانی گرفتار و به دو شاخة شیعه و سنّی تقسیم شدند. شیعیان فرزندان مالک بن عامر اشعری، از یاران امیرالمؤمنین، بودند که نخست کوفه مرکز ثقل آنان به شمار میرفت. اما با حاکمیت یافتن حجّاج، این گروه در سالهای پایانی قرن اول هج...
متن کاملاشعریان و تأسیس نخستین دولت شهر شیعه
اشعریان قبیله ای یمنی بودند که پیش از فتح مکّه اسلام آوردند در غزوه حنین و فتوحات عصر خلفا شرکت فعّال داشتند. با قتل عثمان، آنان نیز همچون سایر مسلمانان، در چرخه نزاع های علوی ـ عثمانی گرفتار و به دو شاخه شیعه و سنّی تقسیم شدند. شیعیان فرزندان مالک بن عامر اشعری، از یاران امیرالمؤمنین، بودند که نخست کوفه مرکز ثقل آنان به شمار می رفت. اما با حاکمیت یافتن حجّاج، این گروه در سال های پایانی قرن اول هج...
متن کاملامالی نویسی در تاریخ حدیث شیعه
پژوهش حاضر کوشیده است سیر نگارش امالی در حدیث شیعه را بررسی کند. سابقه امالی نویسی در حدیث شیعه، به عصر رسول خدا9 می رسد، به گونه ای که اولین امالی در زمان حیات ایشان و به املای آن حضرت و خط حضرت علی7 سامان یافت. در دوران حضور امامان معصوم: شاهد پدید آمدن این قبیل آثار هستیم که «امالی» هشام بن حکم، «امالی» نوبختی، و «امالی» ابوبکر بن عیّاش از آن جمله اند. پس از این دوران، یعنی عصر غیبت، نیز تعدا...
متن کاملدرآمدی بر تاریخ حدیث شیعه بحرین در عصر حضور
نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان میدهد که مؤلفههایی همچون وجود راویان و محدثان چشمگیر، تدوین آثار و کتابهای حدیثی، شکلگیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث - که همه از شاخصههای صدق عنوانِ یک مرکز حدیثی است - در میان بحرینیها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. حدود صد و بیست نفر از بحرینیها از راویان و محدثان امامان شیعه بودهاند و در گسترۀ حدیثپژوهی شیعی نقش ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 1(پیاپی 27 بهار و تابستان 1397)
صفحات 23- 48
تاریخ انتشار 2018-09-11
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023